Is het gevaarlijk om dagelijks voedingssupplementen te gebruiken?
Vele consumenten slikken medicijnen zonder er bij na te denken over de mogelijke bijwerkingen maar zijn wel erg bezorgd wanneer het om gebruik van voedingssupplementen gaat. Het besef dat voedingssupplementen vele malen veiliger zijn dan medicijngebruik hebben ze niet of nauwelijks.
Waar komt het idee vandaan dat voedingssupplementen onveilig zijn?
Een van de beweringen over voedingssupplement van het voedingscentrum voedt deze bezorgdheid. Een van de beweringen die zij uiten is “vitaminen en mineralen zijn belangrijk maar teveel is niet goed”. Wat wordt hier nu bedoeld? Bedoelen zij dat he geen kwaad kan om naast voeding. Voedingssupplementen te gebruiken mits je je houdt aan de (zeer ruime) veiligheidsmarges of bedoelen ze dat het gebruik ervan per definitie riskant is. Bovendien mogen de gevolgen voor de gezondheid van een te lage inname van essentiële voedingsstoffen niet worden onderschat. Het voedingscentrum denkt dat het niet zo een vaart loopt met die tekorten: Eet je gevarieerd en dagelijks de aanbevolen hoeveelheid groente en fruit? Laat dan de vitaminesupplementen maar zitten. Je krijgt door je voeding al voldoende vitaminen en mineralen binnen. De supplementen voegen daaraan niets toe.”(1) De eigen eetmeter geeft aan dat dit standpunt geen stand houdt. Vul de eetmeter gedurende een paar weken in en je kan concluderen dat het niet meevalt is om aan de aanbevolen hoeveelheden essentiële voedingsstoffen te komen Ook niet wanneer je je gezond en gevarieerd eet.(2) Bij een verhoogde behoefte aan voedingsstoffen door medicijngebruik en/of ziekte is het al helemaal lastig om met voeding alleen hierin te voorzien.
Amerikaans National Poison Data System rapport toont veiligheid aan
De veiligheid van voedingssupplementen
Dat voedingssupplementen heel veilig zijn, blijkt mede uit een jaarrapport van het Amerikaanse National Poison Data System. Deze is gepubliceerd in het vaktijdschrift Clinical Toxicology.(3) Het rapport is gebaseerd op Gegevens die in 2009 zijn verzameld is de basis van dit rapport. Dit werd gedaan door een 60g toxicologische centrums in de Verenigde Staten. Hierin zijn alle meldingen van vergiftiging zorgvuldig opgetekend en in geval van sterfte is onderzocht welke (potentiele) toxische stof de zekere, waarschijnlijke of bijdragende doodsoorzaak is geweest.
Sterfgevallen door medicijn gebruik
Er wordt in het jaarrapport melding gemaakt van 1158 sterfgevallen waarbij medicijnen de directe doodsoorzaak zijn geweest. Het gaat hierbij o.a. om calciumblokkers [verapamil, amlodipine, diltiazem], bètablokkers [metoprolol], antistollingsmiddelen [trombocyten-aggregatieremmers, coumarines]), cardiovasculaire medicatie (hartglycosiden [digoxine], pijnstillers (acetaminofen [paracetamol], salicylaten [aspirine, ascal], acetaminofen/hydrocodone, methadon), antidepressiva (amitriptyline, doxepine, bupropion) en kalmeringsmiddelen en antipsychotica (quetiapine, alprazolam, diazepam, zolpidem).
Aantal sterfgevallen door voedingssupplementen
Volgens de gegevens van het National Poison Data System is in 2009 in de Verenigde Staten is er door het gebruik van voedingssupplementen of kruiden niemand overleden. En dat met de wetenschap dat meer dan de helft van de Amerikanen dagelijks één of meerdere voedingssupplementen gebruikt! Ook in Amerika is er sprake van bangmakerij op het gebied van voedingssupplementen. In een nieuwsbericht van de Orthomolecular Medicine News Service wordt dan ook fijntjes opgemerkt: “if nutritional supplements are allegedly so ‘dangerous’, as the FDA and news media so often claim, then where are the bodies?”(4)
Bekijk de volgende cijfers die afkomstig zijn uit Amerika.
Gemiddelde jaarlijkse doden voor 1995. (cijfers afkomstig uit verschillende bronnen)
Interactie medicijnen gebruik: 100.000 – 140.000
Verkeersslachtoffers: 39.325
Voedselvergiftiging: 9.100
Huishoudelijke schoonmaakmiddelen: 74
Acute pesticide vergiftiging: 12
Vitamine: 0
Aminozuren: 0
Commerciële kruiden producten: 0
Is de situatie in Nederland anders dan die in Amerika
Waarschijnlijk niet. Het zijn ook hier de medicijnen die voor bijwerkingen zorgen en niet de voedingssupplementen. In Nederland vinden jaarlijks ruim 41.000 medicijn gerelateerde acute ziekenhuisopnames plaats (5,6% van alle acute opnames). Dit blijkt uit gegevens van het HARM-onderzoek (Hospital Admissions Related to Medication) uit 2006.(5)
Een significant deel van de meer dan 35.000 mensen die jaarlijks door medicijngebruik dan wel verkeerd medicijngebruik belandt in het ziekenhuis. Daarnaast hebben veel mensen bij ontslag na verkeerd medicijngebruik restschade. Vooral ouderen lopen meer risico; zij hebben circa 2x maal kans om opgenomen te worden door een medicijn gerelateerd probleem dan jongeren.
Conclusie
De veiligheid van medicijnen wordt eerder overschat dan dat de veiligheid van voedingssupplementen wordt onderschat. Neemt niet weg dat het belangrijk is dat de kwaliteit van voedingssupplementen goede moet zijn. Goede voorlichting en advisering m.b.t maximaal aanvaardbare doseringen en mogelijke interacties moeten in acht worden genomen. Maar het overdrijven van potentiële gezondheidsrisico’s van voedingssupplementen is nergens voor nodig.
Referenties
- www.voedingscentrum.nl/nl/voedingscentrum/nieuws/extra-vitamines.aspx
- eetmeter.voedingscentrum.nl/
- Bronstein AC, Spyker DA, Cantilena LR Jr et al. 2009 Annual Report of the American Association of Poison Control Centers’ National Poison Data System (NPDS): 27th Annual Report. Clinical Toxicology 2010;48:979-1178.
- http://www.orthomolecular.org/resources/omns/v07n01.shtml
- Hospital admissions related to medication (HARM). Een prospectief, multicenter onderzoek naar geneesmiddel gerelateerde ziekenhuisopnames. Eindrapport, november 2006. http://www.nvza.nl/kr_nvza/artikelen/raadplegen.asp?display=2&Atoom=8895&Actie=2&AtoomSrt=2#
Bron.www.ortokennis.nl